Thứ Năm, 23 tháng 10, 2014
Hoàn thiện thể chế là cốt lõi để đất nước phát triển bền vững
(ĐCSVN) - Báo cáo của Chính phủ do Thủ tướng Nguyễn
Tấn Dũng trình bày trong phiên khai mạc kỳ họp thứ 8, Quốc hội, khóa XIII đã
thẳng thắn nhận định “việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa vẫn còn nhiều vướng mắc, chưa thực sự là khâu đột phá cho phát
triển kinh tế - xã hội”. Đây là một trong ba khâu đột phá để phát triển đất
nước theo Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và là nhân tố quan trọng tác động trực
tiếp đến việc thực hiện hai khâu đột phá khác là phát triển nguồn nhân lực và kết
cấu hạ tầng kỹ thuật.
 |
| Ảnh minh họa. (Ảnh: M.P) |
Như
vậy, ngoài nguy cơ nhiều chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết
Đại hội XI của Đảng có thể không thực hiện được thì các nội dung định tính quan
trọng trong Văn kiện như ba khâu đột phá trong phát triển của giai
đoạn 2011 - 2015 cũng có thể chỉ thực hiện được ở mức độ nhất định.
Việc
hoàn thiện thể chế chủ yếu phụ thuộc vào ý chí chủ quan của chúng ta và mang ý
nghĩa quan trọng để khơi dậy các nguồn vốn xã hội đầu tư vào sản xuất, kinh
doanh, tạo không khí phấn chấn, lạc quan về triển vọng phát triển bền vững đất
nước. Quốc hội và Chính phủ đã xây dựng mới, sửa đổi, bổ sung nhiều Luật,
Pháp lệnh để thể chế hóa Hiến pháp 2013, thế nhưng chúng ta vẫn tụt 9
bậc so với năm 2012 và năm 2013 về chỉ số thể chế kinh tế, chỉ xếp thứ 98/144
nước trong năm 2013 và năm 2014 theo báo cáo của Diễn đàn kinh tế thế giới
(WEF).
Mặc
dù Chính phủ đã chỉ đạo cụ thể, quyết liệt và đã có những kết quả tích cực ban
đầu, thế mà trên thực tế có vẻ như chúng ta càng cải cách hành chính
thì số lượng các thủ tục hành chính càng rắm rối, phức tạptới mức phiền hà,
càng tinh giản bộ máy thì biên chế ngày càng phình ra. Ngành này phấn đấu giảm
bớt thủ tục (như ngành thuế và hải quan đang tích cực thực hiện) thì ngành khác
lại thêm thủ tục (như ngành kiểm tra, giám định, kiểm định sản phẩm, hàng hóa
nhập khẩu)… Tất cả những thủ tục rườm rà, quy định phức tạp đó đã làm tăng chi
phí sản xuất, kinh doanh, làm nản lòng các doanh nghiệp. Rồi còn những rủi
ro do đạo đức công vụ của không ít công chức, viên chức. Cứ như là bộ máy
nhà nước ”cố tình làm khó” cho doanh nghiệp và người dân, là những người
đang đóng thuế nuôi mình, cho dù Thủ tướng Chính phủ đã không ít lần
kêu gọi “cởi trói” cho doanh nghiệp. Chúng ta đặt ra những thủ tục để kiểm
soát, ngăn chặn người xấu, làm ăn gian dối thì vô tình làm ảnh
hưởng đến người tốt, làm ăn đứng đắn, các công cụ quản lý rủi ro qua đánh
giá chỉ số tín nhiệm và tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp chưa được đề cập
đến.
Cũng
số liệu trong báo cáo của Thủ tướng Chính phủ cho thấy vốn đầu tư của khu vực
ngoài nhà nước trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội năm 2014 ước chỉ tăng 5,45% so
với cùng kỳ năm 2013, thấp nhất so với các nguồn vốn khác như: vốn đầu tư từ
ngân sách nhà nước và trái phiếu Chính phủ tăng khoản 18,3%, vốn FDI tăng 8,7%
và vốn ODA tăng 7,1%. Con số 53.200 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới chỉ vừa
suýt soát với 48.000 doanh nghiệp giải thể hoặc tạm ngừng hoạt động. Các doanh
nghiệp thành lập mới tạo ra 795.000 việc làm mới, bình quân khoảng 15 lao động
trong 1 doanh nghiệp, cũng vừa bù đắp số việc làm mất đi. Rồi con số tỷ trọng
vốn đầu tư của doanh nghiệp tư nhân trong nước và cư dân giảm từ 37,6% năm 2013
còn dự kiến khoảng 36,2% năm 2014 của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài giảm tương
ứng từ 22% xuống còn 21,4%.
Để
hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, phục hồi đà tăng trưởng cho nền kinh
tế, Quốc hội đã sửa đổi, bổ sung nhiều luật như Luật doanh nghiệp, Luật đầu tư,
Chính phủ chủ động tăng cường ban hành nhiều chính sách trong thẩm quyền và
trình Quốc hội tại kỳ họp này Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều tại các
Luật về thuế. Tuy nhiên tất cả các nỗ lực của Quốc hội, Chính phủ sẽ là “muối
bỏ biển” nếu nền hành chính công không được cải cách, cải tiến một cách thực
chất, đảm bảo đơn giản, minh bạch, dễ hiểu, dễ thực hiện, tạo thuận lợi tối đa
cho doanh nghiệp, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và hội nhập kinh tế
quốc tế, nâng cao khả năng cạnh tranh của Quốc gia.
Các
doanh nghiệp chính là tế bào kinh tế của đất nước, doanh nghiệp có mạnh thì nền
kinh tế mới mạnh, ngân sách quốc gia mới bền vững, an sinh xã hội và quốc phòng
an ninh mới được đảm bảo. Tuy nhiên, như Thủ tướng Chính phủ đã nhận định “môi
trường đầu tư kinh doanh và năng lực cạnh tranh cải thiện còn chậm. Thủ tục
hành chính còn nhiều vướng mắc, sản xuất - kinh doanh còn nhiều khó khăn, doanh
nghiệp khó tiếp cận vốn tín dụng”. Vì vậy, trong năm cuối của kế hoạch 5 năm
2011- 2015, yêu cầu tự hoàn thiện của toàn bộ hệ thống bộ máy công quyền từ
trung ương đến địa phương hướng tới nền hành chính phục vụ người dân và cộng
đồng doanh nghiệp, để cán bộ công chức thực sự là “công bộc” tận tụy, người
“đầy tớ” trung thành của nhân dân là quan trọng nhất nhằm tạo ra một
luồng không khí mới phấn khởi, hồ hởi làm ăn, góp phần làm
nên những chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển đất nước.
Ngân
sách nhà nước càng mất cân đối, nguồn thu ngày một khó khăn, chúng ta càng cần
tập trung vào hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách để thay vì vay mượn, sẽ
phát triển bằng nguồn lực của xã hội như chúng ta đã từng làm được. Chúng ta đã
đổi mới thành công bắt đầu từ năm 1986, cũng chính khởi nguồn từ những thay đổi
căn bản về cơ chế, chính sách.
Trước
những cơ hội và thách thức mới từ Cộng đồng kinh tế ASEAN 2015, các hiệp định
tự do thương mại và đầu tư mà chúng ta đang tham gia đàm phán và chuẩn bị ký
kết, việc hoàn thiện thể chế, thực hiện đầy đủ các quy luật của kinh tế thị
trường, cạnh tranh bình đẳng, công khai minh bạch trong các hoạt động kinh tế
và điều tiết phân phối các nguồn lực để thực hiện công bằng và tiến
bộ xã hội, đảm bảo phát triển bền vững đất nước càng trở nên đặc biệt quan
trọng./.
TS. Trần Văn, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban
Tài chính - Ngân sách của Quốc hội
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét